Güneydoğu’nun bereketli topraklarında yükselen Batman, yalnızca petrolüyle değil, kültürel zenginliğiyle de Türkiye’nin dikkat çeken şehirlerinden biri olmayı sürdürüyor.
Sanatın, müziğin, sözlü geleneğin ve direnişin iç içe geçtiği bu şehirde her sokak bir hikâye, her yüz bir geçmişe ayna tutuyor.
KÜRT KÜLTÜRÜNÜN GÖRÜNMEZ MİRASÇISI
Batman, büyük ölçüde Kürt kültürünün taşıyıcısı bir şehir. Dengbêjlik geleneği, sözlü anlatım sanatıyla bugün hâlâ yaşatılıyor. Gençlerin bir kısmı rap müziğiyle bu geleneği modern bir dille yorumlarken, yaşlılar meydanlarda destanlar anlatıyor. Bu şehirde dil, kimlik ve hafıza sadece yaşanmıyor, aynı zamanda direniyor.
SİNEMA VE EDEBİYATIN GİZLİ ÜSSÜ
Yılmaz Güney’den Bahman Ghobadi’ye uzanan çizgide, Batman kültürel olarak hep üretmiş bir şehir. Özellikle Hasankeyf gibi tarihî bir hazinenin sular altında kalmasına rağmen, bu şehir hâlâ hikâyesini anlatmayı sürdürüyor. Genç yazarlar, yerel dergiler ve bağımsız sinemacılar Batman’ı bir “hikâye kenti”ne dönüştürüyor.
HASANKEYF: YOK EDİLEN BİR MEDENİYETİN HÜZÜNÜ
Batman kültürünü konuşurken Hasankeyf’ten bahsetmemek mümkün değil. Binlerce yıllık tarihe sahip olan bu kadim yerleşim, baraj suları altında kalsa da halkın hafızasında hâlâ yaşıyor. Birçok Batmanlı için Hasankeyf, sadece bir turizm değeri değil; kaybedilmiş bir geçmişin, susturulmuş bir kültürel çığlığın adı.
SOKAĞIN DİLİ: RAP VE GRAFFİTİ
Son yıllarda Batman’da özellikle gençlerin yarattığı sokak kültürü dikkat çekiyor. Rap müzik, Kürtçe ve Türkçe sözlerle politik ve sosyal mesajlar taşıyor. Graffitiler ise mahalle duvarlarına yazılmış sessiz çığlıklar gibi… Gençler, kendilerini ifade edecek alan bulamadıklarında sanatı direnişe dönüştürüyor.
KÜLTÜR EVLERİ VE KOLEKTİF YAŞAM ALANLARI
Batman’da birçok mahallede kurulan kültür evleri, hem geleneksel sanatları yaşatıyor hem de yeni kuşak sanatçılar için alan açıyor. Tiyatro toplulukları, halk dansları ekipleri ve resim atölyeleri; bu evlerde hayat buluyor. Kültür, burada sadece sergilenmiyor, aynı zamanda kolektif bir şekilde üretiliyor.
BİR KENT, KÜLTÜRÜYLE DİRENİYOR
Batman, sadece bir şehir değil; geçmişle bugünü, gelenekle modernliği birleştiren güçlü bir kültürel dokunun adı. Tüm baskılara, asimilasyon çabalarına ve unutulmaya karşı direnen bir kent. Batman’da kültür, sadece müzikte, sanatta ya da sözde değil; aynı zamanda bir yaşam biçiminde, bir direniş tarzında var olmaya devam ediyor.